De Hoge Raad voor Religieuze Zaken van het Presidium voor Religieuze Zaken heeft zich gebogen over de vraag wat de gevolgen zijn van de huidige pandemie van het coronavirus op de begrafenisgebeden en -procedures.
De Raad heeft in een reactie verklaard dat het bij een pandemie de voorkeur verdient om het begrafenisgebed terstond te verrichten, maar dit wel kleinschalig te houden. Om het risico op besmetting te verminderen, dienen de eventuele deelnemers aan het begrafenisgebed voldoende afstand tot elkaar te houden. Wanneer er meerdere overledenen zijn, is één collectief begrafenisgebed voldoende. Indien de overledene op last van de bevoegde autoriteiten direct begraven dient te worden vanwege besmettingsgevaar, is het mogelijk om het begrafenisgebed op een later tijdstip (op kleine schaal) te verrichten; dit kan voor het graf.
Voor het wassen, omhullen en begraven van overledenen gelden er diverse voorschriften; deze dienen echter wel in overeenstemming te zijn met de aanbevelingen van deskundigen die gespecialiseerd zijn in volksgezondheid. Indien er ondanks het opvolgen van alle voorzorgsmaatregelen nog altijd een reëel besmettingsgevaar is, gelden de volgende richtlijnen voor de uitvaartverzorger:
1. Het wassen van het stoffelijk overschot dient vanuit een veilige afstand te gebeuren.
2. Indien ook dat volgens bevoegde deskundigen risico’s met zich draagt, volstaat een droge wassing (tayammum) mits er beschermende kleding wordt gedragen.
3. Indien een droge wassing (tayammum) riskant is, wordt ook die achterwege gelaten en kan er zonder enige wassing over worden gegaan tot het begrafenisgebed (ṣalāt al-janāza) en de begrafenis.
Indien het op gebruikelijke wijze begraven van de overledene (met lijkwade) besmettingsgevaar oplevert, is het geoorloofd (jāʾiz) om de overledene te begraven met een lijkzak of met de uitvaartkist.
De huidige omstandigheden rondom het coronavirus nopen deze aangepaste religieuze richtlijnen. Het is van belang om onze laatste religieuze plicht richting overleden broeders en zusters zorgvuldig te volbrengen.